Ô nhiễm không khí dẫn đến béo phì
Ô nhiễm không khí dẫn đến béo phì
Kết quả nghiên cứu được thực bởi các nhà khoa học Tây Ban Nha đăng trên Tạp chí Health (Mỹ) cho thấy ô nhiễm không khí không chỉ gây nguy hiểm cho sức khỏe của phổi và tim mạch mà còn có thể là tác nhân dẫn đến thừa cân hoặc béo phì.
Juan Pedro Arrebola, thành viên nhóm nghiên cứu thuộc Trường Đại học Granada (Tây Ban Nha) cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi phát hiện rằng những người thường tiếp xúc với không khí ô nhiễm đối diện với nguy cơ cao bị béo phì. Ngoài ra, mức cholesterol và mức đường huyết của họ cũng cao hơn so với những người ít tiếp xúc với không khí ô nhiễm”.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã tiến hành kiểm tra và phân tích mức độ ô nhiễm trong các mô mỡ của 300 người, bao gồm cả đàn ông và phụ nữ ở Granada. Kết quả cho thấy, mức độ ô nhiễm không khí trong khu vực những người tham gia sinh sống tác động đến cách cơ thể của họ lưu trữ chất béo, từ đó dẫn đến tình trạng thừa cân hoặc béo phì.
Sau đó, thông qua một phương pháp thống kê phức tạp, các nhà nghiên cứu khẳng định rằng, mức độ ô nhiễm không khí tích lũy trong cơ thể có liên quan với chứng béo phì, đồng thời có thể làm ảnh hưởng đến mức cholesterol và mức đường huyết trong cơ thể con người.
Béo phì – kẻ thù làm trái tim suy yếu
Cùng với tăng huyết áp, đái tháo đường, ung thư, thừa cân béo phì hiện đang được xem là một “đại dịch” mới của thế kỷ 21 bởi những hệ lụy về sức khỏe. Đặc biệt, béo phì đang là một tác nhân lớn khiến bệnh tim mạch gia tăng với những gánh nặng bệnh tật cho nhiều gia đình và quốc gia.
Điều tra của Hội đồng các Nhà Khoa học Quốc tế do Viện Đánh giá & Đo lường Sức khỏe (IHME), Đại học Washington nghiên cứu trên 188 quốc gia, cảnh báo Việt Nam là nước có tốc độ gia tăng nhanh chóng về số người thừa cân và béo phì ở tuổi trưởng thành.
Tại Việt Nam, theo điều tra của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, hiện có gần 7 triệu người bị thừa cân, béo phì, chiếm hơn 8% dân số. Tại các thành phố lớn, tình trạng thừa cân, béo phì lên tới 30%. Quan sát một số nhóm đối tượng dân cư, nghề nghiệp có tỷ lệ mắc thừa cân béo phì cao hơn nhiều so với trung bình của quốc gia, lên đến 40%. Điều đáng lo ngại hơn là khi phân tích kết quả các giám sát dinh dưỡng cho thấy, tuổi của người mắc thừa cân béo phì ngày càng trẻ hóa và béo phì mức độ nặng ngày càng gia tăng.
Báo Gia Đình & Xã Hội dẫn lời BS Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, thừa cân béo phì là nguyên nhân của rất nhiều loại bệnh tật nan y khó chữa như bệnh rối loạn chuyển hóa mỡ máu, tim mạch, bệnh tiểu đường, bệnh tăng huyết áp, mất trí nhớ (Alzheimer), rối loạn nội tiết, rối loạn tình dục, thoái hóa khớp, bệnh hô hấp, bệnh tiêu hóa, gout, ung thư, giảm tuổi thọ, tổn thương da. Ảnh hưởng về tâm lý, xã hội, lao động, việc làm…
Câu hỏi đặt ra: Tại sao thừa cân béo phì lại gây ra bệnh tim mạch? Cũng theo BS Ngọc Diệp, khi bị thừa cân béo phì thì đồng thời sẽ bị rối loạn chuyển hóa lipid, trong đó có hàm lượng LDL (Low Density Lipoprotein), Triglyxerit, Cholesteron tăng cao. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến xơ mỡ động mạch, trong đó có động mạch vành tim gây chít hẹp động mạch vành dẫn đến thiếu máu cơ tim gây đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim.
Mặt khác, mỡ ứ đọng bao bọc lấy tim làm giảm khả năng co bóp của tim. Xơ mỡ động mạch còn gây tăng huyết áp dẫn đến suy tim. Tăng trọng lượng cơ thể quá mức làm tăng khối lượng tuần hoàn cũng dẫn đến suy tim. Vì thế, người thừa cân béo phì hoạt động rất hạn chế và hay mệt mỏi do tim không bơm đủ máu đi nuôi cơ thể và chính tim cũng bị thiếu máu. Bệnh nhân có thể tử vong do bị nhồi máu cơ tim cấp.
Cân nặng hợp lý giúp trái tim khỏe mạnh
Những người béo phì tuy thấy vẫn khỏe mạnh bình thường, không có gì phải lo ngại nhưng tình trạng béo phì vẫn âm thầm gây ra những tổn thương tiềm ẩn có thể dẫn đến suy tim.
Vậy thế nào là cân nặng hợp lý để có một trái tim khỏe mạnh? Tiến sĩ Louis Ignarro, người từng đạt giải Nobel Y học cho biết, điều này phụ thuộc vào mối tương quan giữa hàm lượng chất béo, chiều cao và cân nặng của cơ thể, được thể hiện thông qua chỉ số khối BMI.
Chúng ta thường không thích chất béo nhưng sự thật là một vài chất béo lại có lợi cho cơ thể. Cơ thể khỏe mạnh khi những chất béo này được duy trì ở mức độ hợp lý. Theo Viện Sức khỏe Quốc gia Mỹ (National Institutes of Health), chỉ số khối (BMI – chỉ số căn nặng trên chiều cao) được xem là bình thường khi dao động từ 18,5 đến 24,9.
Theo một số nghiên cứu, nguy cơ suy tim tăng thêm 5% ở nam và 7% ở nữ nếu BMI tăng thêm 1kg/m2. Do vậy, bệnh tim mạch rất dễ xảy ra ở người béo phì, nó ảnh hưởng đáng kể tới suy tim, nguy cơ suy tim tăng gần gấp đôi so với những người không béo phì.
Tuy nhiên, tại nước ta, quan niệm về thừa cân béo phì còn rất mơ hồ trong nhiều người dân. Do đó, xem ra việc thừa cân béo phì vẫn chưa phải là một bệnh đáng quan tâm. Theo thống kê tại Việt Nam, số trẻ em thừa cân béo phì đã tăng gấp 4 lần trong 10 năm (kể từ năm 2007).
Hiện nay, hầu như các bà mẹ chỉ quan tâm tới sự tăng cân của trẻ chứ không quan tâm đến sự tăng cân quá mức, thậm chí còn áp dụng một cách máy móc tiêu chuẩn của trẻ. Hiện nay, một số bệnh trước đây rất hiếm gặp ở trẻ em thì bây giờ có xu hướng tăng lên như viêm loét dạ dày, tiểu đường, ung thư, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, thiếu máu cơ tim…